Αν και η σκολίωση μπορεί να προκληθεί και από καταστάσεις όπως η εγκεφαλική παράλυση και η μυϊκή δυστροφία (Νευρομυική σκολίωση) ή να οφείλεται σε ανατομικές ανωμαλίες από την γέννηση (Συγγενής σκολίωση) , τις περισσότερες φορές η αιτία της νόσου δεν είναι γνωστή (Ιδιοπαθής σκολίωση). Οι περισσότερες περιπτώσεις σκολίωσης είναι ήπιες, ωστόσο κάποια παιδιά εμφανίζουν παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης που συνεχίζουν να εξελίσσονται μέχρι να μεγαλώσουν.
Η πιο συχνή μορφή σκολίωσης είναι η ιδιοπαθής (80%) και σε αυτήν την μορφή σκολίωσης περίπου 9 στα 10 παιδιά, που χρειάζονται κάποια θεραπεία, είναι κορίτσια. Η σοβαρής μορφής σκολίωση μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε αναπηρία. Μία πολύ σοβαρής μορφής παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης μπορεί να μειώσει το χώρο στο θώρακα, δυσκολεύοντας τη λειτουργία των πνευμόνων.
Τα κύρια συμπτώματα της σκολίωσης είναι η ασσυμετρία στους ώμους και στην μέση αλλά και ο ύβος στην πλάτη (καμπούρα). Ο πόνος δεν είναι συχνό σύμπτωμα στις μικρές ηλικίες και όταν υπάρχει θα πρέπει να διερευνάται διεξοδικά. Στους ενήλικες, κάποιες μορφές σκολίωσης, μπορεί να επιδεινωθούν σημαντικά και σε συνδυασμό με την οστεοπόρωση και την αρθρίτιδα να προκαλέσουν πόνο στην μέση και στα πόδια και σοβαρή αναπηρία.
Η διάγνωση της σκολίωσης γίνεται με την κλινική εξέταση και τις απλές ακτινογραφίες ολόκληρης της σπονδυλικής στήλης. Σε κάποιες ιδιαίτερες περιπτώσεις ίσως χρειαστούν και άλλες απεικονιστικές εξετάσεις, όπως μαγνητική τομογραφία (MRI) ή ακόμα και αξονική.
Η πρώτη εξέταση είναι ιδιαίτερα αναλυτική και μπορεί να διαρκέσει από 30 λεπτά έως και 1 ώρα. Δεν χρειάζεται κάποια ειδική προετοιμασία. Οι επανεξετάσεις είναι συνήθως μικρότερης διάρκειας και συνήθως συνδυάζονται με απεικονιστικό επανέλεγχο (απλή ακτινογραφία).
Τα παιδιά που παρουσιάζουν ήπια σκολίωση παρακολουθούνται συστηματικά με ακτινογραφίες για να ελεγχθεί αν η παραμόρφωση επιδεινώνεται. Σε πολλές περιπτώσεις, δεν θα χρειαστεί κάποια θεραπεία. Κάποια παιδιά θα χρειαστεί να φορέσουν κηδεμόνα για να σταματήσουν την επιδείνωση. Η συχνότητα και η διάρκεια της παρακολούθησης εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού και το ρυθμό επιδείνωσης της σκολίωσης (αν επιδεινώνεται). Μπορεί να είναι ανά 3μηνο έως ανά 2 χρόνια. Ένας μικρός αριθμός παιδιών με σκολίωση ίσως χρειαστεί χειρουργική διόρθωση με σπονδυλοδεσία.
Η σκολίωση των ενηλίκων περιλαμβάνει την ιδιοπαθή σκολίωση, η οποία παραμένει αθεράπευτη ήδη από την εφηβική ηλικία και επιδεινώνεται και στην υπόλοιπη ζωή, με την εμφάνιση πόνου. Επίσης περιλαμβάνει την εκφυλιστική σκολίωση, που αφορά την εκφύλιση των δίσκων και την σκολίωση από κατάγματα της σπονδυλικής στήλης (μετατραυματική).
Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την χαλαρότητα των συνδέσμων και των μυών, οδηγούν στην φθορά ολόκληρης της σπονδυλικής στήλης.
Όλα τα παραπάνω αν συνυπάρχουν είναι λογικό να περιορίζουν κατά πολύ την καθημερινότητα του ασθενούς και να υποβαθμίζουν την ποιότητα της ζωής. Η κατάσταση εντείνεται, αν υπάρχει αυξημένο σωματικό βάρος.
Ο ρυθμός επιδείνωσης της σκολίωσης είναι αργός και σταθερός, με αύξηση της γωνίας της σκολίωσης 0.5-1 μοίρα τον χρόνο. Σημαντικό ρόλο παίζει η εντόπιση της σκολίωσης. Έχει αποδειχθεί ότι η σκολίωση της οσφυϊκής μοίρας επιδεινώνεται ταχύτερα και σε μεγαλύτερο βαθμό από αυτή της Θωρακικής μοίρας. Οποιαδήποτε παραμόρφωση μπορεί να επιταχυνθεί ραγδαία όταν συνυπάρχει και οστεοπόρωση.
Ο κηδεμόνας, που λειτουργεί θεραπευτικά στα παιδιά, στην σκολίωση ενηλίκων έχει περιορισμένες ενδείξεις εφαρμογής καθώς η οστική ανάπτυξη έχει ολοκληρωθεί.
Σε μεγάλες σκολιώσεις ενηλίκων, πάνω από 50ο όπου κυριαρχούν οι υποτροπές η συχνή επιδείνωση των συμπτωμάτων, είναι επιβεβλημένη η χειρουργική αντιμετώπιση η οποία γίνεται με σύγχρονα ασφαλή μέσα και έχει άριστα αποτελέσματα εφόσον πραγματοποιείται από πεπειραμένο ορθοπεδικό. Επίσης άλλος λόγος που επιλέγεται η χειρουργική αντιμετώπιση μπορεί να είναι η αισθητική βελτίωση της εικόνας της σπονδυλικής στήλης και η πρόληψη της επιδείνωσής της. Η μέθοδος που αποτελεί την σύγχρονη λύση σε μεγάλα και δύσκαμπτα κυρτώματα είναι η ελάχιστα επεμβατική πλάγια σπονδυλοδεσία ακολουθούμενη από οπίσθια σπονδυλοδεσία.
Η επέμβαση γίνεται με πλάγια προσπέλαση MIS (Minimally invasive).
Ο γιατρός θα σας εξηγήσει ενδελεχώς τι πρέπει να κάνετε για την περίπτωσή σας και θα σας ενημερώσει ολοκληρωμένα για τα οφέλη και τους κινδύνους κάθε μιας μεθόδου αντιμετώπισης. Εφόσον το επιθυμείτε, θα προβεί στην χειρουργική διόρθωση της σκολίωσής σας.
Η ρομποτική χειρουργική σκολίωσης πιθανώς να μειώνει τις πιθανότητες επιπλοκών λόγω της εξαιρετικής ακρίβειας. Η επιθυμητή θέση του εμφυτεύματος, έχει σχεδιαστεί ήδη πριν την επέμβαση, με τη χρήση υπολογιστή και έτσι ο γιατρός την ώρα του χειρουργείου καθοδηγεί τον ρομποτικό βραχίονα στην συγκεκριμένη θέση. Μειονέκτημα της μεθόδου αποτελεί το υψηλό κόστος της.
Ασθενής με Duchenne (wheelchair dependent) και Νευρομυική σκολίωση 55 μοιρών
Πλήρης διόρθωση με πολύ καλή και λειτουργική στάση στην καρέκλα του.
Σκολίωση πρώιμης έναρξης που αντιμετωπίστηκε με μαγνητικές εκπτυσσόμενες ράβδους MAGEC σε ασθενή με σύνδρομο Asperger
Μετατροπή σε μόνιμη σπονδυλοδεσία με πλήρη διόρθωση της παραμόρφωσης πλησιάζοντας πολύ κοντά στο τέλος της σκελετικής ανάπτυξης.
Υψηλό θωρακικό κύρτωμα που οφείλεται σε ημισπόνδυλο και αντιμετωπίσθηκε επιτυχώς με εκτομή του ημισπονδύλου και περιορισμένης έκτασης σπονδυλοδεσία.
Περίπτωση ιδιοπαθούς θωρακικής σκολίωσης με εξαιρετικό αισθητικό και λειτουργικό αποτέλεσμα.
Περίπτωση ιδιοπαθούς θωρακικής σκολίωσης με εξαιρετικό αισθητικό και λειτουργικό αποτέλεσμα.
Περίπτωση ιδιοπαθούς σκολίωσης με δυο μείζονα κυρτώματα (θωρακικό και οσφυϊκό) και Υπερλόρδωση. Ισορροπημένη διόρθωση με άριστο αισθητικό αποτέλεσμα και αποκατάσταση της οβελιαίας επαλληλίας.
Περίπτωση βαριάς και δύσκαμπτης μορφής σκολίωσης σε ασθενή ηλικίας 63 ετών.
Πραγματοποιήθηκε διόρθωση σε 2 στάδια (ενδιάμεση περίοδος 3 εβδομάδες). Αρχικώς έγινε anterior release του θωρακικού κυρτώματος και πλάγιες διασωματικές σπονδυλοδεσίες σε 3 επίπεδα στο οσφυϊκό κύρτωμα. Ακολούθως, σε δεύτερο χρόνο έγινε οπίσθια σπονδυλοδεσία Θ2- πυέλου με διόρθωση της παραμόρφωσης.
Περίπτωση εκφυλιστικής σκολίωσης ΟΜΣΣ που αντιμετωπίστηκε σε 2 στάδια (1 χειρουργείο αναθεώρησης).
Η ασθενής αρχικώς υποβλήθηκε σε XLIF O2/3 και Ο3/4. Στον ίδιο χρόνο, έγινε οπίσθια σπονδυλοδεσία Θ9-Ι1 με Ο5/Ι1 PLIF. Λόγω χαλάρωσης των Ι1 βιδών και ψευδάρθρωσης στην οσφυοιερή συμβολή, έγινε πρόσθια σπονδυλοδεσία Ο5-Ι1 με BMP-2 και αποκατάσταση της λόρδωσης. Κατόπιν, στον ίδιο χρόνο, έγινε αναθεώρηση των Ι1 βιδών και ενίσχυση με λαγόνιες βίδες.
Διεγχειρητικές εικόνες MIS XLIF σε εκφυλιστική σκολίωση.
Εκφυλιστική σκολίωση με νόσο του παρακείμενου επιπέδου (στένωση) παλιάς σπονδυλοδεσίας Ο4-Ι1
Διόρθωση της παραμόρφωσης με επέκταση της σπονδυλοδεσίας Θ10-πύελο (S2 alar screws) και πλήρη αποσυμπίεση με άριστο κλινικό αποτέλεσμα στην 3ετία.